متمرکزتر، کارآمدتر، بهتر

تمرکز راز قدرت است.

رالف والدو امرسون

حتما در بعضی از فیلم‌های پلیسی دیده‌اید که چراغ اتاق بازجویی مدام آونگ‌گونه از این‌سو به آن‌سو در حرکت‌است.

یک لحظه برشی از چهره‌ی متهم دیده‌می‌شود، یک لحظه هم بخشی از صورت بازپرس.

تصاویری بریده بریده از چهره‌ی هرکدام می‌بینید. حتی ممکن است حرصتان دربیاید و به آن چراغ بدوبیراه نیز بگویید.

ذهن بدون تمرکز هم چنین است، شما را کلافه می‌کند. یک لحظه این‌جا، لحظه‌ی بعد آن‌جا.

تصور کنید که بادهای قوی بر سطح اقیانوس موج ایجاد می‌کنند و سبب طوفان می‌شوند.

چیز مشابه‌ای اتفاق می‌افتد وقتی افکار گوناگون می‌آیند و می‌روند.‌

آن‌ها مانند باد هستند که سبب ایجاد ناآرامی و طوفان در ذهن می‌شوند.

از کتاب هنر تمرکز حواس و فکر

ذهن به سانِ میمون‌

بنظر شما رفتار ذهن غیرمتمرکز شبیه به رفتار کدام حیوان است؟ درست است، میمون.

میمون‌ها مدام از شاخه‌ای به شاخه‌ی دیگر می‌پرند. ذهنی که تمرکز ندارد هم مدادم از فکری به فکر دیگر می‌پرد.

داستان خرگوش و لاکپشت را به یاد‌می‌آورید؟ همان مسابقه‌ی دو که در نهایت لاکپشت برنده شد.

چرا خرگوش با وجود چالاکی برنده نشد؟ چون مدام از مسیر مسابقه خارج می‌شد. اما لاکپشت به صورت مستقیم، بدون انحراف آرام حرکت می‌کرد. پس زودتر هم به مقصد رسید.

ذهن غیرمتمرکز هم صاحبش را دیرتر به مقصد می‌رساند. فرض کنید می‌خواهید ۵ صفحه از کتاب منحنی خلاقیت را بخوانید.

در پس‌زمینه موسیقی هم پخش می‌‌شود یا حتی از آن بدتر با هنزفری به آهنگ گوش می‌دهید.

خواندن پنج صفحه کتاب که در ۱۰ دقیقه انجام می‌شد، حالا بیشتر از نیم‌ساعت طول می‌کشد. چون توجه شما مانند میمون از کتاب به موسیقی در حرکت‌است.

کتاب خواندن فعالیتی ذهنی است و توجه زیادی می‌طلبد‌. برای بهتر خواندن نیاز است توجه ذهن مانند لیزر به همین یک کار معطوف باشد. اما موسیقی بخش عظیمی از توجه را به سمت خودش می‌کشاند.

الان به این مثال احتیاج داریم. فرض کنید توجه یک داروی مهم و حیاتی برای دفع نیش مار است. کتاب خواندن و گوش دادن به موسیقی هم بچه‌های شما هستند.

فرزند اول شما یعنی کتاب خواندن، مارگزیده شده‌است. اما فرزند دوم یا گوش دادن به موسیقی، سالم است.

شما به کدام فرزندتان آن دارو را می‌خورانید؟ مسلما فرزند اول که در معرض خطر است. اینکه آدم سالم دارو بخورد کمی احمقانه بنظر می‌رسد.

اگر کتاب خواندن تا این حد برای ما حیاتی باشد پس راه دوری نمی‌رود اگر گوش‌دادن به موسیقی را به وقت دیگری موکول کنیم و با توجه کامل مطالعه کنیم.

عدم تمرکز باعث خستگی می‌شود. فرسوده می‌شوید و احتمال اینکه از کار دست بکشید بسیار بالاست.

پس برای اینکه در مسیر تداوم داشته باشیم، به پیشنیازِ تمرکز احتیاج داریم.

وقتی راه‌ می‌روید، راه بروید، وقتی غذا می‌خورید، فقط غذا بخورید.

زن پراورب

اگر نمی‌توانی تمرکز کنی، این کار را انجام بده

بازی مارپله را به یاد دارید؟ وقتی مار نیشتان می‌زد تا خانه‌ای که دم مار آنجا بود به عقب برمی‌گشتیم.

ذهن غیرمتمرکز هم اینگونه است. نه تنها کارتان بدون دستاورد خواهد بود، بلکه ممکن است خسته‌تر از قبل چند پله به عقب برگردید.

بدون تمرکز انجام کارهای کوچک روزانه در جهت هدف بزرگ‌تر هم دشوار بنظر می‌رسد.

لیستی از مزایای کاری که انجام می‌دهید تهیه کنید.

چیزی که شما به عنوان مزایا به آن فکر می‌کنید درست یا غلط نیست. ما دنبال چیز دیگری هستیم. داشتن این لیست برای مواقعی که تمرکز کافی نداریم.

هرگاه احساس کردیم عدم‌تمرکز با مقاومتی درونی همراه است کمی به این لیست فکر می‌کنیم. می‌بینیم که چطور ذهنِ میمون آرام‌تر می‌شود.